12 tips voor het starten met baangaranties voor jongeren in kwetsbare gebieden

Er is tijd nodig om met elkaar een vertrouwensband op te bouwen. Begin met een beheersbaar aantal deelnemers en een specifieke doelgroep. Zo kan je de effectiviteit van het programma monitoren en aanpassen voordat het op grotere schaal wordt uitgerold. Denk bij een specifieke doelgroep aan: 
 

• Vroegtijdige schoolverlaters en jongvolwassenen die moeilijk aansluiting vinden bij de arbeidsmarkt;  

• Alleenstaande, uitkeringsgerechtigde moeders;

• Jongeren met autisme.

De eerste stap is om de jongere voorop te zetten en echt te beseffen welke impact deze aanpak op hen heeft. Marco Pastors, programmadirecteur Nationaal Programma Rotterdam-Zuid: “We merken het bij de uitreiking van het AanDeBak-certificaat. Ze zijn ervan onder de indruk. Er is heel veel werk en dat is er ook voor jou. Dat raakt ze. Dat uiten pubers allemaal anders: de ene is er direct positief over, anderen zitten met doppen in de oren en handen in de zakken. Maar als je uit een arme buurt komt en je weet: als ik iets kies uit deze lijst en maak het af, dan krijg ik werk bij een goede werkgever, dan heb je opeens jouw toekomst zelf in de hand. Dat moet je iedereen gunnen.” 

In Rotterdam is werken in de haven een logische keuze. Elke regio heeft echter zijn eigen kenmerkende sectoren. Zorg en techniek zijn landelijk gezien altijd in trek. Vul dat aan met een specifieke sector die uniek is voor jouw regio en, het mooist, van belang is voor de andere opgaven in je gebiedsplan (denk aan kinderopvang of de energietransitie). Durf te kiezen!  

Bijvoorbeeld door concrete materialen en activiteiten voor loopbaanoriëntatie aan te bieden. Opleidingen hebben al veel verantwoordelijkheden en deze hulpmiddelen maken het aantrekkelijk om mee te doen. Denk aan lesmaterialen voor de jongeren, maar ook aan activiteiten die ouderbetrokkenheid stimuleren. Op de website van de AanDeBak-garantie vind je veel inspiratie. 

Houd in de planning ook rekening met het specifieke ritme van onderwijsinstellingen. Een schooljaar begint meestal in september, en de voorbereidingen voor nieuwe programma's en curricula moeten daarom goed getimed zijn. Dit vereist dat scholen en samenwerkende organisaties vroegtijdig beginnen met de planning en uitvoering van hun programma's, zodat alles klaar is wanneer het nieuwe schooljaar start. 

Een veelgehoorde roep vanuit werkgevers is: “We vinden de mensen niet meer.” Niet voor niets komt deze aanpak oorspronkelijk vanuit de werkgeverskant. Zij hebben dus een groot belang bij het slagen van deze aanpak. Bij het opstarten van een initiatief speelt ook aan de werkgeverskant ritme een rol. Zij hebben ‘nu’ behoefte aan werknemers, terwijl zij de vruchten pas na enkele jaren zullen plukken. En soms ontbreekt het bij de werkgevers aan voldoende mensen om de studenten goed te kunnen begeleiden bij hun stages. Dat kan een negatieve invloed hebben op de motivatie van de studenten. Maak hier heldere afspraken met elkaar over. 

Niet iedere werkgever staat te popelen om een baangarantie af te geven, bijvoorbeeld wanneer de onderneming te klein is om een garantie waar te kunnen maken. Gilles Gerth, van Nederland Onderneemt Maatschappelijk!, stelt: “Je hebt partners nodig, ook aan werkgeverskant. Die zijn zeker te vinden. En je zult ook werkgevers vinden die het niet zien zitten. Blijf niet trekken aan een dood paard, werk samen met hen die wel willen.”  

Stichting Nederland Onderneemt Maatschappelijk! (NLOM) is opgericht door VNO-NCW en MKB-Nederland. Zoek je advies of ondersteuning bij het betrekken van werkgevers in jouw regio? Dan kan je een beroep op hen doen. Kijk voor meer informatie op de website van NLOM. 

Bij het opzetten van een lokale Aan de bak-garantie is een goede verbinding noodzakelijk tussen opleidingen en werkgevers. Dit omvat het actief opbouwen van netwerken, het ontzorgen van scholen en het creëren van sterke koppelingen tussen opleiding en arbeidsmarkt. Onderhoud goed contact met scholen, bezoek ze regelmatig en luister goed naar hun behoeften om te zorgen dat het opleidingsaanbod goed aansluit bij de marktbehoeften. Ook kan je zo ouderbetrokkenheid stimuleren. 

Samenwerking tussen de verschillende kwetsbare gebieden is essentieel. Door van elkaar te leren, kun je de specifieke uitdagingen en oplossingen van elke regio benutten. Wanneer regio’s dicht bij elkaar liggen en dezelfde werkgeverspool delen, is het van belang om samen te werken in plaats van te concurreren. 

Op nationaal niveau kun je grote werkgevers aanmoedigen om actief deel te nemen en baangaranties aan te bieden in verschillende kwetsbare gebieden. Dit versterkt de nationale impact van het programma. 

Dennis Martens, uit Heerlen-Noord, onderstreept dit: “Je kiest met elkaar ergens voor en er komt dus werk bij. Dan moet je ook iets kiezen wat je niet meer gaat doen, of even niet. Dat helpt voor een gevoel van rust. Als je er niks afhaalt, komt er alleen maar meer bij. Sta met elkaar stil op basis waarvan je deze afweging maakt, zo bouw je aan vertrouwen en krijg je ook ieders belangen op tafel. Daar ligt het begin.” 

We hebben soms de neiging om vanuit goede bedoelingen allerlei scenario’s te bedenken en oplossingen voor te bereiden voor nog niet bestaande problemen. Het advies is simpel: begin gewoon en probeer niet alles vooraf vast te leggen of direct op te lossen. Scholen en werkgevers kunnen veel zelfstandig afhandelen. Marco Pastors: “Als je begint met twee mensen die het willen dan kom je vanzelf ergens uit. De grote constellatie is er al. Als het moeilijk is, ga dan weer even terug naar iemand die wil en mag en dan krijg je het wel weer aan elkaar. Is het makkelijk? Bij ons is het in elk geval gelukt.”