Gebundelde financiering gericht op langdurige inzet voor kwetsbare gebieden

Er is in de periode 2023-2025 circa 256 miljoen euro beschikbaar vanuit de regeling Kansrijke Wijk voor de 20 kwetsbare gebieden verbonden aan het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid (NPLV). “In deze regeling hebben vier ministeries (OCW, SZW, VWS en BZK) de geldstromen de gebundeld. Daardoor kunnen gemeenten er makkelijker een beroep op doen”, aldus minister Hugo de Jonge van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK). Het geld is bedoeld voor de preventie van armoede en schulden, veerkracht en weerbaarheid, re-integratie, school en omgeving, de ontwikkeling van het jonge kind, een gezonde leefomgeving en voor programmaondersteuning. Voor het eind van het jaar gaat circa 53 miljoen euro naar de betrokken gemeenten.

Vier ministeries, één geldstroom

“Met deze regeling heeft het kabinet een eerste betekenisvolle stap gezet naar een (meer) gebundelde en langdurige inzet van financiële middelen in 20 kwetsbare gebieden”, schrijft minister Hugo de Jonge in een brief aan de Tweede Kamer. De betrokken burgemeesters van de 20 gebieden drongen eerder aan op één gebundelde geldstroom vanuit het Rijk voor minder bureaucratie en het borgen van een meer samenhangende aanpak op meerdere leefgebieden.

Specifieke Uitkering Kansrijke Wijk

Met de Specifieke Uitkering (SPUK) Kansrijke Wijk willen de betrokken ministeries de 20 gebieden van het NPLV ondersteunen. Deze gebieden, verspreid over Nederland, kampen met gestapelde problemen op het gebied van wonen, onderwijs, armoede, veiligheid en gezondheid. Met deze uitkering kunnen ze investeren in bijvoorbeeld het opleiden van energiefixers voor het bestrijden van energiearmoede, extra onderwijskrachten inzetten voor het terugdringen van onderwijsachterstanden en het maken van plannen voor een gezondere leefomgeving (zie kader).

Gemeenten in de NPLV-gebieden waarderen de integrale aanpak vanuit de SPUK-regeling. Zo reageerde Chris Schaapman, directeur van het Nationaal Programma Den Haag Zuidwest, eerder: “De problemen van bewoners – en belangrijker: de oplossingen – zijn niet met een schaartje op te knippen langs de lijnen van de ministeries. Ze vergen een langjarige en integrale aanpak en budget. De regeling voor kansrijke wijken is hierbij een belangrijke stap in de goede richting.”

Meer structurele vorm van financiering

Het kabinet heeft met de NPLV-gemeenten een langjarig commitment afgesproken voor de uitvoering van de lokale plannen. Langjarige zekerheid over de financiële inzet van het Rijk biedt continuïteit en zo kunnen de lokale partijen de uitvoering beter plannen en afstemmen.

Waar is de SPUK Kansrijke Wijk onder andere voor toegekend in de NPLV-gebieden? Vijf voorbeelden:

Preventie van armoede en schulden

Breda Noord gaat aan de slag met het vergroten van de financiële weerbaarheid van zowel jeugd als ouders. Zo gaat Breda Noord ambassadeurs inzetten om eigen ervaringen te delen. De boodschap: financiële problemen zijn oplosbaar en armoede kan doorbroken worden. De ambassadeurs verwijzen bewoners met financiële problemen door naar hulp en advies. Ook zet Breda de SPUK in om ontstaan van individuele geldzorgen, armoede en schulden te voorkomen.

Ontwikkeling jonge kind

Utrecht Overvecht gaat voor het thema Ontwikkeling jonge kind met geld uit de SPUK onder andere aan de slag met het ondersteunen van moeders. De moeders krijgen een training in opvoedvaardigheden waarin ze ook van elkaar leren. Zo komen ze sterker in hun schoenen te staan, waardoor zij hun kind goed kunnen stimuleren in zijn ontwikkeling.

Veerkracht en weerbaarheid 

Arnhem Oost gebruikt de SPUK onder andere om het Youth Cyber Team (YCT) te versterken en uit te breiden. Het YCT richt zich op het versterken van de digitale weerbaarheid en positieve identiteitsontwikkeling. Twintig jongeren krijgen een training waarin ze leren over de gevaren van onder meer online radicalisering, nepnieuws en ondermijnende criminaliteit. Deze jongeren gaan vervolgens als rolmodellen aan de slag in de wijken Presikhaaf en Malburgen.

Re-integratie

Heerlen Noord werkt aan een ontwikkeltraject binnen de kaders van de Bovengrondse Vakschool. Kandidaten doen werkzaamheden op locatie bij een werkgever en krijgen daarbij een arbeidscontract aangeboden, in eerste instantie via het sociaalontwikkelbedrijf. Binnen het traject wordt gewerkt aan certificatie door een opleider. Na een jaar komt de kandidaat, bij wederzijdse instemming, in dienst bij de werkgever. Bij succes wordt de aanpak uitgebreid naar andere werkgevers en sectoren.

Integraal

Groningen Noord zet het integraal budget uit de SPUK in op activiteiten om meer mensen aan een betaalde baan te helpen (re-integratie én preventie van armoede en schulden). Zij intensiveren het werken met wijkbedrijven, die activiteiten uitvoeren gericht op activering, participatie, scholing en werk. Ook zetten ze individuele coaching in voor mensen en gezinnen in armoede door ervaringsdeskundige buddy’s. De coaching is gericht op het wegnemen van stress en het realiseren van perspectief.